با رعایت نکاتی مثل برقراری ارتباط چشمی، زبان بدن، لحن مناسب و ... میتوانید اعتمادبهنفس خود را به طرف مقابل نشان دهید.در ادامه با عبیاتی همراه باشید.
قبل از آنکه هیدی جاننگرا (مؤلف این مقاله) فعالیت خود به‌عنوان یک مدیر نرم‌افزار را شروع کند، یک فیزیوتراپیست بوده است. انتقال از یک محیط زنانه به محیط مردانه‌ی فناوری شوک فرهنگی زیادی را به او وارد کرده بود. او می‌گوید:
وقتی شرکت WebPT را تأسیس کردم، در چند سال آغاز کار، تنها زن تیم اجرایی بودم. با افزایش سرمایه، باز هم تنها زن حاضر در جلسات بودم. من از این دوگانگی آگاه بودم، اما مثلا وقتی در اتاق کنفرانس بودیم و به دستشویی نیاز داشتم، هیچ‌کس در جلسه نمی‌دانست دستشویی زنانه کجاست و این یکی از جنبه‌های آزاردهنده‌ی این وضعیت بود.
یادگیری خویشتن‌داری و حفظ اعتمادبهنفس برای هیدی کار سخت و عجیبی نبود. او با بسکتبال بزرگ شده بود و به تیم کالج خود کمک کرد رتبه‌ی اول را به دست بیاورند. سپس از کالج به دنبال شغل فیزیوتراپی ورزشی رفت، با ورزشکارها در سطح کلاس جهانی کار کرد و خیلی زود توانست به جایگاه ریاست کلینیک دست پیدا کند، اما شغل جدید او کاملا با دنیای سیری‌ناپذیری فناوری و وی‌سی‌ها (سرمایه‌داران خطر پذیر) سروکار داشت که در نوع خود یک چالش جدید بود.
هیدی بعد از اعمال تغییر و تحولات بزرگ در شرکت خود از جمله جذب سرمایه‌گذار و توسعه‌ی شرکت از یک تیم دو نفره به یک گروه بزرگ با ۵۰۰ کارمند در طی ۱۰ سال، به سرعت روش کنترل متغیرهای جنسیتی را یاد گرفت. حالا می‌توانست با کارآفرینان زن که در دنیای کسب‌وکار مردانه به کار و فعالیت می‌پردازند، ارتباط برقرار کند.
صرف‌نظر از صنعت و زمینه‌ی شغلی، اعتمادبهنفس رمز کلیدی موفقیت است. به‌ویژه در موقعیت‌های استرس‌زا مثل حضور در هیئت‌مدیره‌ی مردانه یا اتاقی پر از وی‌سی‌های قدرتمند یا گفت‌وگوی حضوری با یک شخص مهم تنها اعتمادبهنفس میتواند به شما کمک کند. در ادامه چند استراتژی برای شکل‌گیری اعتمادبهنفس در شرایط سخت ارائه شده است:
۱. به تکالیف خود عمل کنید
اگر می‌خواهید با اعتمادبهنفس ظاهر شوید، باید واقعا اعتمادبهنفس داشته و بر زمینه‌ی شغلی خود به‌اندازه‌ی کافی مسلط باشید. البته نباید برای رسیدن به هدف یک نسخه‌ی جعلی از خود را نشان دهید. اگر شرکت خود را اداره می‌کنید، باید بیرون و درون کسب‌وکار خود را بشناسید. قبل از هر جلسه‌ای به‌ویژه اگر می‌خواهید شخصی را برای سرمایه‌گذاری قانع کرده یا از او درخواست کمک کنید، تحقیقات لازم را انجام دهید. مطمئن شوید بر اعداد و ارقام، مراحل و درخواست خود مسلط هستید. مهم‌تر از هر چیز خواسته‌ی خود را بشناسید. دقیقا قرار است چه خروجی و موفقیتی را از این جلسه به دست آورید؟
سعی کنید قبل از هر جلسه‌ای، چه یک میزگرد با جمعی از سرمایه‌گذارها و چه یک ملاقات حضوری ساده، اطلاعات لازم را در مورد سوابق حاضرین جلسه جمع‌آوری کنید. به‌طورکلی شاید نتوان برای یک جلسه به آمادگی صد درصد رسید اما عدم آمادگی هم ممکن است منجر به از دست دادن فرصت‌ها شود. سنکا، فیلسوف رومی می‌گوید: «خوشبختی زمانی به دست می‌آید که آمادگی و فرصت با یکدیگر هم‌زمان شوند؛ بنابراین فرصت خود را از دست ندهید؛ زیرا این ممکن است فرصت تنها یک‌بار به سراغ شما بیاید.»
۲. ذهن خود را سازمان‌دهی کنید
وقتی بحث درخواست مطرح می‌شود (چه درخواست سرمایه‌گذاری، راهنمایی یا حتی درخواست اعتماد مشتری به شما باشد) معمولا این تصور به وجود می‌آید که طرف مقابل تسلط بیشتری دارد. در این مواقع سعی کنید در افکار خود تجدیدنظر کنید. حتی اگر به دنبال جلب رضایت وی‌سی‌ها هستید و به پول آنها نیاز دارید، هیچ وقت طوری صحبت نکنید که ناامید یا سطح پائین‌تر از آنها جلوه کنید. شما توانمند هستید و توانایی‌های ارزشمندی را برای عرضه کردن دارید. این جمله را آن‌قدر به خود یادآوری کنید تا آن را باور کنید، زیرا حقیقت همان باور شما است.
هیدی بر اساس تجربیات خود می‌گوید در مواقعی که احساس آسیب‌پذیری می‌کند قبل از جلسه به دستشویی رفته و دست‌های خود را به شکل Y روی سرش قرار می‌دهد و چند حرکت کششی انجام می‌دهد. شما هم سعی کنید این کار را با قدرت و با اعتقاد راسخ انجام دهید و تا زمانی که احساس کنید قفسه‌ی سینه‌ی شما بازتر شده، به این کار ادامه دهید. ثابت شده حرکات کششی قدرتی، باعث آزاد شدن هورمون تستسترون می‌شوند و به تقویت حس موفقیت و اعتمادبهنفس کمک می‌کنند. حتی اگر حس کردید این کار خنده‌دار است نگران نباشید، زیرا نتیجه‌بخش است.
آمی کودی به‌عنوان یک کارشناس خبره در زبان بدن و روانشناسی اجتماعی در سخنرانی TED می‌گوید، تمرین‌های متعددی از این قسم برای افزایش اعتمادبهنفس وجود دارند. یک تمرین دیگر ایستادن به‌صورت عریض و قرار دادن دست‌ها روی کفل ران است. یکی از این تمرین‌ها را متناسب با وضعیت خود انتخاب کنید. حرکات کششی میتوانند ازنظر فیزیکی به شما کمک کند و به این صورت میتوانید با اعتمادبهنفس بیشتری در جلسه حاضر شوید. از طرفی شاید این تمرین برای همه جواب ندهد اما بر اساس تجربه‌ی هیدی این تمرین برای او نتیجه‌بخش بوده است. او همیشه وقتی می‌خواهد در مقابل یک جمع بزرگ سخنرانی کند این تمرین را انجام می‌دهد.
قبل از یک رویداد بزرگ چند جمله‌ی امیدوارانه و تأکیدی را با خود تکرار کنید. جملاتی مثل من می‌توانم به افزایش عزت‌نفس کمک می‌کنند. هیدی می‌گوید: «وقتی بسکتبال بازی می‌کردم، فهرستی از آهنگ‌های موردعلاقه‌ام را قبل از بازی گوش می‌دادم این آهنگ‌ها به من انگیزه داده و آمادگی من را برای بازی افزایش می‌دادند. تقویت اعتمادبهنفس با روش‌هایی مثل نحوه‌ی نشست‌وبرخاست و به زبان آوردن جملات تأکیدی هم مشابه این مثال به افزایش اعتمادبهنفس کمک می‌کنند.
۳. قرار گرفتن در موقعیت مناسب
هیچ‌چیز به‌اندازه‌ی استرس نمی‌تواند اعتمادبهنفس شما را کاهش دهد. قطعا همیشه نمی‌توانید از موقعیت‌های استرس‌زا دوری کنید، ولی عوامل استرس‌زا به‌قدری کم هستند که میتوانید به‌راحتی آنها را حذف کنید. یکی از عوامل استرس، تأخیر است. سعی کنید همیشه چند دقیقه زودتر آماده شوید تا زمان لازم را برای حفظ تمرکز و آماده‌سازی خود داشته باشید.
وقتی در جلسه حضور دارید سعی کنید به گرمی با مخاطبان خود رفتار کنید. تا جایی که میتوانید ارتباط چشمی را حفظ کنید، در موقعیت مناسبی قرار بگیرید و جایگاه برابر خود در گروه را تثبیت کنید. محل نشستن خود را با دقت انتخاب کنید. سعی کنید صندلی را انتخاب کنید که دسترسی به آن آسان‌تر است. البته لازم نیست سر میز بنشینید، سعی کنید در عرض میز جایی را انتخاب کنید که به‌راحتی بر جلسه تسلط داشته باشید و درعین‌حال احساس راحتی کنید.
هنگام ارائه‌ی بحث یا مطالب خود سعی کنید با تمام افراد حاضر در جلسه تماس چشمی برقرار کنید. از نگاه کردن به پائین یا از بین رفتن ارتباط چشمی خودداری کنید؛ در این صورت حس کمبود اعتمادبهنفس خود را به مخاطب القا می‌کنید؛ بنابراین موقعیت خود را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که تا حد ممکن به شما در عملکرد طبیعی و مناسب‌تر کمک کند.
۴. به زبان بدن خود دقت کنید
هیدی می‌گوید:
وقتی ملاقات‌های بیشتری را با وی‌سی‌ها ترتیب دادم، کم‌کم توانستم از زبان بدن خود آگاه شوم. متوجه شدم اغلب اوقات حالت ایستادنم ضربدری است و کمی به عقب خم می‌شوم، این وضعیت در طرف مقابل وضعیت گارد و غیرقابل دسترس بودن را القا می‌کند.
زبان بدن میتواند استرس‌های درونی را از شما دور کند، وقتی به توانایی‌های خود اعتماد داشته باشید، وضعیت بدنی شما هم تغییر خواهد کرد. صرف‌نظر از این که اعتمادبهنفس داشته باشید یا نه سعی کنید فضای بیشتری را در اتاق به خود اختصاص دهید. هیچ وقت دست‌ها و پاها را به حالت متقاطع قرار ندهید. کمی به سمت جلو خم شوید نه عقب. پاها را به‌صورت صاف روی زمین قرار دهید و پشت صندلی قوز نکنید. آرنج خود را به‌طوری قرار دهید که احساس راحتی کنید. تمام این وضعیت‌ها نشان می‌دهند نسبت به پذیرش نظرات باز هستید و اعتمادبهنفس دارید.
با لحنی قوی و مطمئن صحبت کنید (نه بلند و زننده) و سعی کنید تا جایی که میتوانید به سؤالات پاسخ کوتاه بدهید. اگر پاسخ دقیق را نمی‌دانید، برای مثال میتوانید بگویید «برای پاسخ به سؤال شما به‌اندازه‌ی کافی مطمئن نیستم، اما جزئیات بیشتری را پیدا کرده و بعد از این جلسه با شما درمیان می‌گذارم». رهبران با اعتمادبهنفس، چه مرد و چه زن نسبت به دانش و اطلاعات خود اطمینان دارند و به‌جای ارائه‌ی یک پاسخ اشتباه در لحظه سعی می‌کنند بعدا یک پاسخ صحیح را ارائه دهند.
درمجموع داشتن ارتباط چشمی با تمام اشخاص حاضر در جلسه، تأثیر زیادی در جلسه خواهد داشت. هیدی برای مدت طولانی تنها زن حاضر در جلسه‌ها بوده است اما ارتباط چشمی و توجه خود از گوینده را دریغ نکرده است. هر شخصی صرف‌نظر از جایگاه و موقعیت خود در شرکت شایسته‌ی احترام است. پس بهتر است به نظر بقیه احترام بگذارید.
گاهی اوقات به‌عنوان جنس زن در موقعیت‌های دشواری قرار می‌گیرید؛ اما شما قدرتمند هستید و میتوانید به‌خوبی بسیاری از موقعیت‌های دشوار را کنترل کنید. همیشه آماده باشید، بدن و ذهن خود را در موقعیت مناسب قرار دهید و از زبان بدن برای القای حس اعتمادبهنفس استفاده کنید. با این کارها به دیگران نشان دهید تا چه اندازه اعتماد به نفس داشته و دانا هستید.
