بر خلاف پیش‌بینی‌ها، این امکان وجود دارد که گروه‌های خودروسازی BYD، جیلی، چانگان و MG به دلیل همکاری با خودروسازان خارجی و استفاده از سرمایه‌گذاران آمریکایی، بازار ایران را ترک کنند.در ادامه با عبیاتی همراه باشید.
تحریم‌های آمریکا پس از خروج از برجام، سخت‌تر از گذشته است و برندهای خارجی را مجبور به عقب‌نشینی می‌کند. حالا خودروسازان چینی که سال‌ها با وجود تحریم‌ها در کشورمان حضور داشته‌اند نیز در معرض تحریم آمریکا قرار دارند. با تنگ‌تر شدن عرصه بر خودروسازان خارجی، هر روز شاهد تغییرات جدیدی در بحث همکاری با خودروسازان هستیم.
تکلیف برندهای ژاپنی، کره‌ای و آلمانی مشخص است. خودروسازان این کشورها منافع گسترده‌ای در بازار آمریکا دارند و بعید به نظر می‌رسد بخواهند در مقابل تحریم‌ها مقاومت کنند یا حضور مستقیم در بازار ایران داشته باشند. حتی پژو و سیتروئن به‌عنوان دو شریک قدیمی صنعت خودرو ایران نیز فعالیت خود را تعلیق کردند. با رد درخواست سه کشور اروپایی برای معافیت از حضور شرکت‌های آن‌ها در ایران از سوی وزیر بازرگانی آمریکا، عملا بحث حضور فرانسوی‌ها در ایران بسته شده است.
در این میان خودروسازان چینی نیز ممکن است صنعت و بازار خودرو کشور را ترک کنند. چینی‌ها در این سال‌ها استراتژی‌های منظم و حساب‌شده‌ای به‌منظور توسعه و پیشرفت خود پیاده کردند. آن‌ها با بسیاری از خودروسازان دنیا همکاری مشترک دارند؛ سهام بسیاری از برندهای مشهور، مثل ولوو سوند، جنرال موتورز آمریکا و مرسدس بنز آلمان را خریداری کرده‌اند و از این طریق سعی دارند تسلط خود بر صنعت جهان را افزایش دهند. یکی از اصلی‌ترین اهداف خودروسازان چینی حضور و عرضه خودرو در بازار آمریکا است. چینی‌ها برای رسیدن به بازار آمریکا تمام تلاش خود را انجام می‌دهند و از هیچ کوششی فروگذار نمی‌کنند.
به نظر می‌رسد صحبت‌های عزیز اکبریان، رئیس کمیسیون صنایع مجلس مبنی بر خروج خودروسازان چینی از ایران و تبعیت از تحریم‌های آمریکا بیشتر در خصوص خودروسازانی است که قصد حضور در بازار آمریکا دارند.
در همین زمینه بابک صدرایی، کارشناس صنعت خودرو، می‌گوید:
چینی‌ها قصد دارند وارد بازار آمریکای شمالی و غرب اروپا شوند. برخی از شرکت‌های چینی مانند جیلی و MG که با جنرال موتورز همکاری می‌کنند، سرمایه‌گذاری‌های کلانی در خارج از مرزهای چین انجام داده‌اند و به دنبال حضور در بازارهای بین‌المللی هستند.
شرکت‌هایی مانند جیلی، ام‌جی و چانگان، جزو شرکت‌هایی هستند که با خودروسازان آمریکایی سرمایه‌گذاری مشترک (جوینتونچر) دارند. همچنین شرکت BYD طی سال‌های اخیر اقدامات بسیاری برای حضور در بازار آمریکا انجام داده است.
صدرایی در خصوص حضور خودروسازان چینی که خواهان دستیابی به بازار آمریکا هستند، می‌گوید:
احتمالا، این خودروسازان در برخورد با بازار ایران خیلی محتاطانه و محافظه‌کارانه عمل می‌کنند. زیرا ورود به بازار آمریکا که سخت‌گیرانه‌ترین استانداردهای خودرویی را دارد، میتواند تصویر بهتری از آن‌ها در سطح جهانی ارائه بدهد. به نظر می‌رسد چینی‌هایی که قصد حضور در بازار آمریکا دارند یا به‌نوعی جوینتونچر مهمی با شرکت‌های آمریکایی دارند، فعالیت خودشان در کشورمان را کاهش بدهند یا متوقف کنند.
این خودروسازان طوری حرکت می‌کنند که برنامه‌های خود را برای بازار آمریکا از دست ندهند. در مقابل برخی دیگر از خودروسازان چینی که در حال حاضر در ایران فعال هستند، برنامه خاصی برای ورود به بازارهای جهانی ندارند و در ایران خواهند ماند و مانند گذشته با خودروسازان خصوصی و دولتی ادامه می‌دهند. با این تفاوت که ممکن است آن‌ها هم در آینده و با تغییر استراتژیک به فکر بازارهای دیگر باشند.
شرکت‌های چینی سرمایه‌گذاری بزرگی برای حضور در آمریکا داشته‌اند. شرکت جیلی سهام ولوو و بخشی از سهام مرسدس بنز را خریداری کرده و برنامه دارد به هر صورت در بازار بزرگ آمریکا حضور داشته باشد. ام‌جی هم یک جوینتونچر با شرکت مادر یعنی سایک چین و جنرال موتورز آمریکا دارد.
این کارشناس صنعت خودرو معتقد است به هر صورت تحریم‌های آمریکا برای کسب و کار هر شرکتی که بخواهد در ایران حضور داشته باشد، مشکل ایجاد می‌کند و خودروسازان چینی نیز از این قاعده مستثنا نیستند. صدرایی در خصوص ادامه همکاری برندهای چینی چری و جک (JAC) در کشور می‌گوید:
چری نخستین شرکت چینی بود که به ایران وارد شد و بزرگ‌ترین خودروساز چینی در کشورمان است و نهایتا با حفظ همه جوانب در ایران باقی خواهد ماند.
در کشورمان در این سال‌ها خودروسازان چینی بسیاری ورود کرده‌اند که برخی از آن‌ها با انتخاب شرکت مناسب برای همکاری و برنامه‌ریزی صحیح توانسته‌اند بازار مناسبی در ایران به دست آورند. برند جک در همکاری با کرمان خودرو، چانگان و برلیانس در همکاری با سایپا و پارس‌خودرو و همچنین هایما در همکاری با ایران‌خودرو با عرضه مناسب خودرو و خدمات پس از فروش، جای خود را در ایران باز کرده‌اند و به نظر نمی‌رسد فعلا از کشور ما خارج شوند.
به نظر می‌رسد تحریم‌های فعلی آمریکا بر خودروسازان تأثیر خواهد گذاشت و باعث خواهد شد برندهایی که در ایران مانده‌اند، دست به عصا حرکت کنند. به هرحال زنگ خطر برای خودروسازان بخش خصوصی که شدیدا به چینی‌ها وابسته‌اند، به صدا در آمده است؛ چراکه استراتژی چینی‌ها حضور در بازار بزرگ آمریکا و گرفتن سهم رقبای اروپایی و آسیایی از این بازار است.
